ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΝΕΟΤΕΡΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ
Α΄ ΕΝΟΤΗΤΑ
O Χριστόφορος Κολόμβος αποχαιρετά τη βασίλισσα της Ισπανίας κατά την αναχώρηση του για τον Νέο Κόσμο, 3 Αυγούστου 1492.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Μεσαίωνα ονομάζουμε στην ευρωπαϊκή ιστορία τη χρονική περίοδο από τη διάλυση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας (476 μ.Χ.) μέχρι την Αναγέννηση (5ος - μέσα του 15ου αιώνα). Η περίοδος αυτή συμπίπτει σχεδόν με τα χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Οι Νεότεροι Χρόνοι έχουν ως αφετηρία τους τα μέσα του 15ου αιώνα. (Το 1453 καταλήφθηκε η Κωνσταντινούπολη από τους Οθωμανούς Τούρκους, ενώ στη Δυτική Ευρώπη τερματίστηκε ο Εκατονταετής Πόλεμος, ο οποίος ανέδειξε δύο εθνικά κράτη, την Αγγλία και την Γαλλία). Από τότε περίπου άρχισε σταδιακά να αλλάζει η κοινωνία του Μεσαίωνα και να διαμορφώνονται, κυρίως στη Δυτική Ευρώπη, βασικά χαρακτηριστικά του σύγχρονου πολιτισμού. Ιδιαίτερα έως το 1815 διάφορες ιδεολογικές, πολιτικές, πνευματικές και καλλιτεχνικές αλλαγές, μεγάλοι και σκληροί πόλεμοι, εξερευνήσεις μακριά από την ευρωπαϊκή ήπειρο αλλά και επαναστάσεις άλλαξαν ριζικά την κατάσταση. Ανέδειξαν νέες πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές δυνάμεις καθώς και νέες αξίες, αρχές και θεσμούς.
Η Ευρώπη στα 1560 μ.Χ.
©Πέτρος Φραντζέσκος
1
Η πνευματική και καλλιτεχνική κίνηση που εμφανίστηκε στην Ευρώπη στα μέσα του 14ου αιώνα ονομάζεται Αναγέννηση. Τα πρώτα σημάδια του κινήματος της Αναγέννησης τα βλέπουμε στην Φλωρεντία της Ιταλίας το 1350. Η Αναγέννηση όμως τοποθετείται στον 15ο αιώνα (1450), καθώς τότε εξαπλώνεται από τη Φλωρεντία στην υπόλοιπη Ιταλία και την Ευρώπη. Έτσι ο:
Ο 15ος αιώνας σηματοδοτεί το τέλος του Μεσαίωνα και την αρχή της Νεότερης εποχής.
Οι Ιταλοί πίστευαν ότι η επιστήμη, η παιδεία και η τέχνη είχαν γνωρίσει πραγματική ακμή μόνο στην αρχαιότητα, όταν η Ρώμη κυβερνούσε τον κόσμο. Όταν οι βάρβαροι Γότθοι κατέκτησαν τη Ρώμη το 476 μ.Χ. προκάλεσαν την καταστροφή αυτού του πολιτισμού, του κλασικού, ο οποίος έπεσε σε λήθαργο. Η περίοδος αυτή ονομάστηκε Μεσαίωνας.Τώρα είχε έρθει πια η ώρα να ξαναγεννηθεί.
Η ανάπτυξη της επιστήμης και της τέχνης που ξεκίνησε πάλι κατά τον 15ο αιώνα και βασιζόταν στη μελέτη του κλασικού πολιτισμού, τη μίμηση της φύσης και είχε ως επίκεντρό της τον άνθρωπο και τις δυνατότητές του (ουμανισμός), ονομάστηκε Αναγέννηση.
Κατά τον 16ο αιώνα οι νέες ιδέες επεκτάθηκαν και στο χώρο της θρησκείας, οδηγώντας στη Θρησκευτική Μεταρρύθμιση.
Θρησκευτική μεταρρύθμιση ονομάζουμε την εναντίωση κάποιων Καθολικών στην εξουσία του πάπα (πρωτεία και αλάθητο) και την απόσχισή τους από την Καθολική Εκκλησία. Αποτέλεσμά της ήταν η δημιουργία ενός ακόμα δόγματος του χριστιανισμού που ονομάστηκε Προτεσταντισμός.
Πρώτος εναντιώθηκε στην εξουσία του πάπα ο Μαρτίνος Λούθηρος στη Γερμανία, ο οποίος μαζί με τους οπαδούς του, τους Προτεστάντες, αποσχίστηκαν από την Καθολική εκκλησία και δημιούργησαν αυτόνομη γερμανική εκκλησία. Το ίδιο έγινε αργότερα στην Αγγλία και τέλος στην Ελβετία με επικεφαλής τον Ιωάννη Καλβίνο.
Στην εφαρμογή που ακολουθεί μπορείς να διαβάσεις περισσότερες λεπτομέρειες για την πνευματική κίνηση της Αναγέννησης, και να γνωρίσεις κάποιους από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της.
Έρασμος
Ολλανδός θεολόγος και φιλόλογος
15ος-16ος αι. (1466-1536)
Νικόλαος Κοπέρνικος
Πολωνός αστρονόμος
15ος-16ος αι. (1473-1543)
Ουίλιαμ Σαίξπηρ
Άγγλος θεατρικός συγγραφέας
16ος-17ος αι. (1564-1616)
Γαλιλαίος
Ιταλός αστρονόμος
16ος-17ος αι. (1564-1642)
Μιχαήλ Θερβάντες
Ισπανός λογοτέχνης
16ος-17ος αι. (1547-1616)
Ιωάννης Κέπλερ
Γερμανός αστρονόμος
16ος-17ος αι. (1571-1630)
Η ζωή και το έργο του μεγάλου δημιουργού μέσα από μία ευσύνοπτη και πολύ κατατοπιστική παρουσίαση.
Μιχαήλ Άγγελος
Ιταλός γλύπτης, ζωγράφος, αρχιτέκτονας και ποιητής
15ος-16ος αι. (1475-1564)
Ραφαήλ
Ιταλός ζωγράφος, αρχιτέκτονας
15ος-16ος αι. (1483-1520)
2
ΟΡΙΣΜΟΣ
-
Γεωγραφικές ανακαλύψεις νέων χωρών
-
15ος - 16ος αιώνας μ.Χ.
-
Ευρωπαίοι θαλασσοπόροι
-
Ανακάλυψαν νέες χώρες στην προσπάθειά τους να βρουν νέους εμπορικούς δρόμους προς τις Ινδίες.
Γεωγραφικές ονομάζονται οι ανακαλύψεις νέων χωρών της γης που πραγματοποιήθηκαν στα τέλη του 15ου και τις αρχές του 16ου αι. από Ευρωπαίους εξερευνητές και τολμηρούς θαλασσοπόρους στην προσπάθειά τους να χαράξουν νέους εμπορικούς δρόμους προς τις Ινδίες. Αυτοί αξιοποιώντας την επιστήμη της γεωγραφίας και εφευρέσεις της εποχής τους, όπως τη μαγνητική πυξίδα, ταξίδεψαν ως τα πέρατα του κόσμου και έτσι κατόρθωσαν να εντοπίσουν άγνωστες, ως τότε, περιοχές της γης.
ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΘΑΛΑΣΣΟΠΟΡΟΙ
ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΘΑΛΑΣΣΟΠΟΡΟΙ
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΩΝ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΩΝ
1. Η περίοδος του Απολυταρχισμού
Ο 17ος αιώνας χαρακτηρίζεται ως η περίοδος του Απολυταρχισμού στην Ευρώπη. Οι βασιλείς - ηγεμόνες έχουν απεριόριστες εξουσίες (την απόλυτη εξουσία). Έτσι, αποφασίζουν ό,τι θέλουν και επιβάλλουν τις αποφάσεις τους με τη βία.
Στη Γαλλία, τη Ρωσία και σε άλλες χώρες της Ευρώπης έγιναν προσπάθειες ώστε:
-
να περιοριστεί η βασιλική εξουσία και σε βάρος της να ενισχυθεί η εξουσία του Κοινοβουλίου, δηλ. των εκλεγμένων αντιπροσώπων του λαού
-
να σέβονται όλοι τους νόμους.
Οι προσπάθειες αυτές έφεραν τα πρώτα θετικά αποτελέσματα στην Αγγλία, όπου με τον "Χάρτη των Δικαιωμάτων" του 1689 περιορίστηκε η εξουσία του απόλυτου μονάρχη και ενισχύθηκε αντίστοιχα η εξουσία του Κοινοβουλίου.
2. Πολεμικές αναμετρήσεις
Την περίοδο αυτή είναι συχνές οι πολεμικές αναμετρήσεις τόσο για πολιτικούς όσο και για θρησκευτικούς λόγους.
Γνωστός είναι ο Τριακονταετής πόλεμος που διήρκεσε 30 χρόνια (1618-1648) κατά το α΄ μισό του 17ου αιώνα στην κεντρική Ευρώπη και κυρίως στα γερμανικά εδάφη. Κι ενώ ξεκίνησε από θρησκευτικές διαμάχες ανάμεσα στους Καθολικούς και τους Προτεστάντες, σύντομα πήρε πολιτικές διαστάσεις για το ποιο κράτος θα κυριαρχούσε στην Ευρώπη. Οι συνέπειες του πολέμου ήταν ότι έχασε τη ζωή του το 1/3 περίπου των κατοίκων της Γερμανίας.
Ξεκίνησε στην Αγγλία - Καλλιεργήθηκε στη Γαλλία.
Ζαν Ζακ Ρουσσώ
3
ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
